FATCA to amerykańska regulacja dotycząca ujawniania informacji o rachunkach zagranicznych podatników USA dla celów podatkowych, uchwalona przez Kongres Stanów Zjednoczonych w dniu 28 marca 2010 r. FATCA nakłada na zagraniczne – nieamerykańskie, w tym polskie – instytucje finansowe obowiązek informowania amerykańskich organów podatkowych o rachunkach prowadzonych na rzecz podatników USA. Celem tej regulacji jest zapewnienie wywiązywania się z obowiązku podatkowego w USA przez osoby fizyczne lub podmioty do tego zobowiązane.
W dniu 28 marca 2010 r. w Stanach Zjednoczonych Ameryki została przyjęta ustawa o ujawnianiu informacji o rachunkach zagranicznych dla celów podatkowych (Foreign Account Tax Compliance Act – FATCA). Celem FATCA jest zobligowanie zagranicznych instytucji finansowych (FFI) do przekazywania do USA danych o stanach rachunków, uzyskiwanych dochodach oraz ich właścicielach, będących podatnikami tego kraju, dla celów weryfikacji prawidłowości zobowiązań podatkowych. Intencją FATCA było zapobieżenie wykorzystywaniu przez amerykańskich podatników zagranicznych instytucji finansowych w celu ukrywania dochodów lub tworzenia struktur agresywnego planowania podatkowego. W dniu 7 października 2014 r. Polska i USA podpisały Umowę między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA, oraz towarzyszące Uzgodnienia Końcowe. Umowa FATCA została ratyfikowana przez Prezydenta RP za uprzednią zgodą wyrażoną przez Sejm ustawą z dnia 20 marca 2015 r. o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki. Zgodnie z art. 91 ust. 1 Konstytucji RP ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy. Art. 91 ust. 2 Konstytucji RP wskazuje dodatkowo, iż umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. Powyższe oznacza, iż umowa FATCA stanowi powszechnie obowiązujące w Polsce źródło prawa. Sejm w dniu 9 października 2015 r. uchwalił ustawę o wykonywaniu Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA, która weszła w życie 1 grudnia 2015 r.
SKOK Chmielewskiego jest zobowiązana do identyfikacji rachunków należących do rezydentów podatkowych Stanów Zjednoczonych (rachunków amerykańskich).
Każdy członek SKOK posiadający rachunek finansowy jest zobowiązany do złożenia oświadczenia o rezydencji podatkowej (oświadczenie FATCA). Obowiązek ten dotyczy członków, którzy założyli rachunki w tzw. okresie przejściowym tj. od 1 lipca 2014 roku do 30 listopada 2015; członków otwierających nowe rachunki od 1 grudnia 2015 oraz członków spełniających przesłanki tzw. „osoby amerykańskiej”.
Obywatel USA lub rezydent USA dla celów podatkowych.
Osoba fizyczna jest obywatelem USA, jeżeli zastosowanie ma jedna z poniższych sytuacji:
Osoba fizyczna jest rezydentem USA („U.S. resident alien”) jeżeli pozytywnie przechodzi tzw. test Zielonej Karty („green card test”) lub tzw. test przeważającej obecności („substantial presence test”) w roku kalendarzowym.
Osoba fizyczna może być rezydentem USA dla celów podatkowych, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:
Jeżeli posiada lub posiadała Pani/Pan Zieloną Kartę w USA należy się skontaktować z doradcą podatkowym w celu ustalenia, czy posiadana przez Panią/Pana (obecnie lub w przeszłości) Zielona Karta skutkuje posiadaniem przez Panią/Pana statusu rezydenta USA dla celów podatkowych. Informacje w tym zakresie dostępne są także na stronie internetowej www.irs.gov.
Federalny numer identyfikacji podatkowej USA. Dla rezydentów i obywateli USA numer ten jest identyczny z numerem ubezpieczenia społecznego (SSN). Zagraniczne osoby fizyczne, które są podatnikami w USA, mogą wnioskować o przyznanie indywidualnego numeru identyfikacji podatkowej (ITIN).
CRS – jest to globalny standard automatycznej wymiany informacji pomiędzy organami podatkowymi różnych krajów (ang. Common Reporting Standard) opracowany przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, który wymaga od instytucji finansowych zgłaszania i gromadzenia informacji dotyczących rezydencji podatkowej swoich klientów. Celem CRS jest ustalenie rezydencji podatkowej klientów i wymiana tych informacji pomiędzy poszczególnymi krajami. Zgodnie z wymogami CRS instytucje finansowe mają obowiązek przekazywania administracji podatkowej informacji o rachunkach klientów, którzy są rezydentami podatkowymi w innych krajach.
Od dnia 1 maja 2017 r. (wejście w życie Ustawy z dnia z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami – ustawa CRS) od każdego kandydata na członka SKOK przyjmowane jest oświadczenie o rezydencji podatkowej. Przyjęcie w poczet członków oraz otwarcie rachunku następuje po złożeniu oświadczenia o rezydencji podatkowej.
SKOK jest obowiązana przyjmować oświadczenie o rezydencji podatkowej i weryfikować rezydencję podatkową posiadacza rachunku na podstawie ustawy CRS. SKOK zobowiązana jest, zgodnie z ustawą CRS, do przekazywania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji o rachunkach finansowych należących do osób będących rezydentami państw uczestniczących na podstawie przepisów prawa podatkowego tych państw uczestniczących.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy CRS, posiadacz rachunku jest obowiązany składać oświadczenia o rezydencji podatkowej oraz przedstawiać dokumenty wymagane przez SKOK na podstawie zasad weryfikacji rachunków finansowych i identyfikacji rachunków finansowych określonych ustawą CRS. SKOK jest zobowiązana do weryfikacji złożonego oświadczenia o rezydencji podatkowej i w tym celu może występować do swoich członków z żądaniem złożenia oświadczenia o rezydencji podatkowej dla celów CRS – art. 34 ust. 5 ustawy CRS.
Zgodnie z art. 45 ustawy CRS, posiadacz rachunku finansowego jest obowiązany poinformować SKOK o zmianie okoliczności, która ma wpływ na jego rezydencję podatkową lub powoduje, że informacje zawarte w złożonym przez niego oświadczeniu o rezydencji podatkowej stały się nieaktualne, oraz złożyć SKOK odpowiednio zaktualizowane oświadczenie w terminie 30 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana okoliczności.
Ustawa CRS nakłada na SKOK poniższe obowiązki:
Obowiązek uzyskania oświadczenia o rezydencji podatkowej dotyczy klientów, którzy zawarli ze SKOK Chmielewskiego umowę o rachunek finansowy.
Zakres informacji przedstawianych w oświadczeniu o rezydencji podatkowej obejmuje:
Informacja o rachunkach raportowanych zawiera: imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia w przypadku osoby fizycznej, nazwę, adres, państwo lub państwa rezydencji oraz numer identyfikacji podatkowej TIN osoby raportowanej będącej posiadaczem rachunku, numer rachunku lub jego funkcjonalny odpowiednik w przypadku braku takiego numeru, saldo rachunku lub wartość, a w przypadku rachunku depozytowego – łączną kwotę brutto odsetek wpłaconych lub uznanych na rachunku.
